خواص چای به عنوان یک نوشیدنی گیاهی، بسیار زیاد و متنوع است و از آن به عنوان یک منبع غنی از آنتیاکسیدانها و مواد مغذی برای سلامتی بدن استفاده میشود.
افسانهای وجود دارد که چای در قرن 3 میلادی توسط امپراتور شنگ نانگ کشف شد. امپراتور در حال استراحت در زیر یک درخت بود که یک برگ چای در فنجان آب جوش او افتاد. امپراتور از طعم نوشیدنی لذت برد و چای را کشف کرد.
چای به تدریج در چین محبوب شد و در قرن 7 میلادی به ژاپن و در قرن 17 میلادی به اروپا معرفی شد. چای در ژاپن به یک نوشیدنی مهم تبدیل شد و مراسم چای ژاپنی که به عنوان چایآچی شناخته میشود؛ توسعه یافت. چای اکنون در بسیاری از کشورهای جهان محبوب است و به عنوان یک نوشیدنی خوشمزه و سالم شناخته میشود.
در ابتدا، چای بهعنوان یک دارو استفاده میشد و برای خواص شفابخش خود شناخته میشد. پس از مدتی، روشهای مختلفی برای طبخ چای توسعه یافت و مردم به سوی مصرف آن جذب شدند.
ترکیبات موجود در انواع چای
به علت نوع فرآوری در انواع چای ترکیبات موجود در آنها متفاوت است. چای در فرم برگهای خام حاوی مواد غیرمحلول در آب است. پلی ساکاریدها، پروتئینها از انواع مواد موجود در چای هستند.
در مقایسه با بسیاری از نوشیدنیهای موجود، چای نوشیدنی بسیار طبیعی و سالمی به شمار میرود. این نوشیدنی فاقد نمک، چربی و مواد حاوی کالری است. حدود ۴۵۰ نوع ترکیب ارگانیک در چای وجود دارد.
روغنهای ضروری انواع چای برای بدن
مهمترین ترکیب مفیدی که در چای وجود دارد روغنهای طبیعی است که حدود ۲۰ درصد از برگها را تشکیل میدهد. این روغنها عامل طعم و عطر ویژهی چای هستند. در چای سبز حدود ۱۰۰ ترکیب و در چای سیاه حدود ۵۵۰ ترکیب معطر وجود دارد.
پلیفنول
ممکن است درباره فواید و اثرات مثبت چای بر بدن شنیده باشید. مادهای بنام تیفلاوین در چای سیاه وجود دارد. این گروه ترکیبات شیمیایی پلیفنول نام دارند و نوعی آنتیآکسیدان بسیار قوی هستند. نوشیدن چای باعث تقویت بدن با این آنتی اکسیدانها میشود. این مواد ۳۰% از محتوای برگهای خام را تشکیل میدهند.
پلیفنولها عامل تلخی چای هستند. طعم گس چای هم به دلیل همین مواد است.
مواد مغذی
مواد مغذی بسیاری در چای وجود دارند که البته میزان آنها به نسبت موارد گفته شده کمتر است. ۱۵ ماده معدنی غیرآلی، انواع ویتامینها و آمینواسیدها در چای وجود دارند. حدود ۷۰ درصد از مواد معدنی موجود در چای را آمینواسیدها تشکیل میدهند. چای سبز حاوی بیشترین مقدار آمینواسید است.
آنزیم
شکسته شدن آنزیمها در فرایند اکسیداسیون رنگ برگها را سیاه میکند. برگها در محل مخصوص لوله میشوند که باعث شکسته شدن سلولهای باز در گیاه میشود. این کار عطر چای را افزایش میدهد.
در حین اکسیداسیون دو نوع ماده بسیار مفید در چای شکل میگیرند. پلیفنولاکسیداس و پلیفنول که از واکوئلهای موجود در گیاه ایجاد میشوند.
در حین فرایند لوله کردن، شکل و اندازهی برگها تغییر کرده و به اندازهی دلخواه میرسد. روش لوله کردن و اکسیداسیون به گونهای است که روغنهای پر خاصیت موجود در گیاه حفظ شوند. روش تهیهی چای بسیار قدیمی است و در طول سالیان دراز به این شکل درآمده است.
آلکالوئیدها
در چای کافئین وجود دارد. میزان کافئین موجود در چای نصف قهوه است. کافئین از انواع موادی است که جزء خانواده آلکالوئیدها به حساب میآید. سه نوع آلکالوئید بسیار مفید در چای وجود دارد که در تحریک ماهیچهها، مغز و سیستم عصبی بسیار موثر هستند. این مواد میتوانند اثر تحریکی روی قلب، کلیهها و سیستم تنفسی داشته باشند. کافئین، تئوفیلین و تئوبرومین سه آلکالوئید موثری هستند که در چای وجود دارند.
فواید چای
چای یک نوشیدنی محبوب در سراسر جهان است که به دلیل طعم و خواص سلامتی آن شناخته شده است. چای از برگهای گیاه Camellia sinensis تهیه میشود که حاوی آنتی اکسیدانهای قوی است. آنتی اکسیدانها میتوانند به محافظت از بدن در برابر آسیب رادیکالهای آزاد کمک کنند که میتوانند منجر به بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی، سرطان و دیابت شوند.
چای همچنین حاوی کافئین است که میتواند به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند. چای همچنین حاوی تئین است که یک ترکیب مشابه کافئین است، اما اثرات آرامبخشتری دارد.
در اینجا برخی از فواید چای آورده شده است:
- کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
- کاهش خطر ابتلا به سرطان
- بهبود عملکرد شناختی
- کاهش استرس و اضطراب
- کمک به کاهش وزن
- بهبود سلامت پوست
- بهبود سلامت دهان
- افزایش طول عمر
اگر به دنبال یک نوشیدنی خوشمزه و سالم هستید، چای یک گزینه عالی است.
مضرات چای
چای یک نوشیدنی سالم است. اما اگر بیش از حد مصرف شود؛ میتواند عوارض جانبی داشته باشد. برخی از مضرات چای عبارتند از:
- افزایش ضربان قلب: چای حاوی کافئین است که میتواند باعث افزایش ضربان قلب شود. اگر سابقه بیماری قلبی دارید، از مصرف چای زیاد خودداری کنید.
- تداخل با داروها: چای میتواند با برخی از داروها تداخل داشته باشد. اگر دارو مصرف میکنید، قبل از مصرف چای با پزشک خود مشورت کنید.
- کم آبی بدن: چای مدر است و میتواند باعث کم آبی بدن شود. اگر زیاد چای مینوشید، آب زیادی بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری کنید.
- آسیب به دندانها: چای حاوی تانن است که میتواند به دندانها آسیب برساند. اگر زیاد چای مینوشید، دندانهای خود را بعد از نوشیدن چای مسواک بزنید.
اگر این عوارض جانبی را تجربه میکنید، مصرف چای را کاهش دهید یا از مصرف آن خودداری کنید.
چای و سلامت قلب
چای میتواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی کمک کند. یک مطالعه بزرگ نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی را تا 31 درصد کاهش میدهند.
چای همچنین میتواند به کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی کمک کند. یک مطالعه بزرگ نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، خطر مرگ ناشی از سکته مغزی را تا 23 درصد کاهش میدهند.
چای میتواند به کاهش کلسترول کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، کلسترول LDL(بد) را تا 11 درصد و کلسترول HDL(خوب) را تا 6 درصد کاهش میدهند.
چای میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، فشار خون سیستولیک(فشار خون بالا) را تا 6 درصد و فشار خون دیاستولیک(فشار خون پایین) را تا 3 درصد کاهش میدهند.
اگر به دنبال یک نوشیدنی خوشمزه و سالم هستید که میتواند به سلامت قلب شما کمک کند، چای یک گزینه عالی است. توصیه میشود روزانه 3 تا 4 فنجان چای بنوشید.
چای و کاهش وزن
چای یک نوشیدنی محبوب است که به دلیل خواص سلامتی آن شناخته شده است. چای حاوی کافئین است که میتواند به افزایش متابولیسم و چربیسوزی کمک کند. همچنین حاوی آنتی اکسیدانهای قوی است که میتوانند به کاهش التهاب و بهبود سلامت کلی بدن کمک کنند.
در اینجا برخی از فواید چای برای کاهش وزن آورده شده است:
- افزایش متابولیسم: چای میتواند به افزایش متابولیسم کمک کند، که میتواند به سوزاندن کالری بیشتر در طول روز منجر شود. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، تا 4 درصد متابولیسم بالاتری دارند.
- کاهش اشتها: چای همچنین میتواند به کاهش اشتها کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که قبل از غذا چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، کمتر غذا میخورند.
- بهبود سلامت کلی بدن: چای حاوی آنتی اکسیدانهای قوی است که میتوانند به کاهش التهاب و بهبود سلامت کلی بدن کمک کنند. التهاب میتواند به افزایش وزن و چاقی کمک کند. چای میتواند با کاهش التهاب، به کاهش وزن کمک کند.
باید توجه داشته باشید که چای نمیتواند به تنهایی باعث کاهش وزن شود. برای کاهش وزن، باید رژیم غذایی سالم و ورزش منظم داشته باشید. چای میتواند به شما در رسیدن به اهداف کاهش وزن خود کمک کند، اما تنها راه برای کاهش وزن نیست.
چای و سلامت پوست
چای حاوی آنتی اکسیدانهای قوی است که میتوانند به محافظت از پوست در برابر آسیب رادیکالهای آزاد کمک کنند. رادیکالهای آزاد میتوانند به سلولهای پوست آسیب برسانند و منجر به پیری زودرس، چین و چروک و سایر مشکلات پوستی شوند.
در اینجا برخی از فواید چای برای سلامت پوست آورده شده است:
- محافظت در برابر آسیب رادیکالهای آزاد: چای حاوی آنتی اکسیدانهای قوی است که میتوانند به محافظت از پوست در برابر آسیب رادیکالهای آزاد کمک کنند. رادیکالهای آزاد میتوانند به سلولهای پوست آسیب برسانند و منجر به پیری زودرس، چین و چروک و سایر مشکلات پوستی شوند.
- کاهش التهاب: چای با کاهش التهاب میتواند به بهبود سلامت کلی پوست کمک کند. التهاب میتواند منجر به قرمزی، تورم و سایر مشکلات پوستی شود.
- بهبود هیدراتاسیون: چای میتواند به بهبود هیدراتاسیون پوست کمک کند. هیدراتاسیون خوب میتواند پوست را نرم، لطیف و جوان نگه دارد.
- روشن کردن پوست: چای میتواند به روشن کردن پوست کمک کند. چای حاوی آنتی اکسیدانهای قوی است که میتوانند به مبارزه با ملانین، رنگدانهای که باعث تیرگی پوست میشود، کمک کنند.
- کاهش آکنه: چای میتواند به کاهش آکنه کمک کند. چای حاوی ترکیباتی است که میتوانند به مبارزه با باکتریهایی که باعث آکنه میشوند، کمک کنند.
چای و سلامت مغز
چای حاوی آنتی اکسیدانهای قوی است که میتوانند به محافظت از مغز در برابر آسیب رادیکالهای آزاد کمک کنند. رادیکالهای آزاد میتوانند به سلولهای مغز آسیب برسانند و منجر به بیماریهای دژنراتیو مانند آلزایمر و پارکینسون شوند. بنابراین چای یک نوشیدنی محبوب است که به دلیل خواص سلامتی آن شناخته شده است.
در اینجا برخی از فواید چای برای سلامت مغز آورده شده است:
- بهبود حافظه: چای میتواند به بهبود حافظه کمک کند. یک مطالعه نشان داد افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، عملکرد حافظه بهتری دارند.
- کاهش خطر ابتلا به آلزایمر: چای میتواند به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، خطر ابتلا به آلزایمر را تا 50 درصد کاهش میدهند.
- کاهش خطر ابتلا به پارکینسون: چای میتواند به کاهش خطر ابتلا به پارکینسون کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، خطر ابتلا به پارکینسون را تا 28 درصد کاهش میدهند.
- بهبود خلق و خو: چای میتواند به بهبود خلق و خو کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، خلق و خوی بهتری دارند.
- کاهش استرس: چای میتواند با کاهش سطح کورتیزول، هورمون استرس را کاهش دهد. بنابراین افرادی که چای مینوشند سطح استرس پایینتری دارند و کمتر دچار اضطراب میشوند.
چای و کنترل استرس
چای حاوی کافئین است که میتواند به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند. چای همچنین حاوی تئین است که یک ترکیب مشابه کافئین است، اما اثرات آرامبخشتری دارد.
در اینجا برخی از فواید چای برای استرس و اضطراب آورده شده است:
- کاهش سطح کورتیزول: چای میتواند به کاهش سطح کورتیزول، هورمون استرس کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، سطح کورتیزول را تا 15 درصد کاهش میدهند.
- افزایش تولید سروتونین: چای میتواند به افزایش تولید سروتونین، هورمون “خوشبختی” کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، سطح سروتونین را تا 20 درصد افزایش میدهند.
- بهبود خلق و خو: چای میتواند به بهبود خلق و خو کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، خلق و خوی بهتری دارند.
- کاهش اضطراب: چای میتواند به کاهش اضطراب کمک کند. یک مطالعه نشان داد که افرادی که روزانه چای مینوشند، در مقایسه با افرادی که چای نمینوشند، سطح اضطراب را تا 25 درصد کاهش میدهند.
چای و خواب
چای میتواند هم برای خواب خوب و هم برای خواب بد باشد. چای حاوی کافئین است که میتواند به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند. با این حال، کافئین همچنین میتواند باعث بیخوابی شود، به خصوص اگر نزدیک به زمان خواب مصرف شود.
اگر مشکل در به خواب رفتن دارید، بهتر است از مصرف چای به علت اینکه حاوی کافئین است در شب یا زمان نزدیک به خواب خودداری کنید. چای بدون کافئین یا چای گیاهی گزینههای بهتری برای نوشیدن قبل از خواب هستند.
چای گیاهی مانند چای بابونه، چای بادرنجبویه و چای یاسمن و اسطوخودوس میتواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند. این چایها حاوی ترکیباتی هستند که میتوانند به آرامش بدن و ذهن کمک کنند.
اگر به دنبال نوشیدنیای هستید که هم برای سلامتی و هم برای خواب شما مفید باشد، چای گیاهی یک گزینه عالی است. چای گیاهی را میتوان در طول روز یا قبل از خواب نوشید.
در اینجا چند نکته برای نوشیدن چای قبل از خواب آورده شده است:
- چای بدون کافئین یا چای گیاهی را انتخاب کنید.
- چای را نزدیک به زمان خواب مصرف نکنید.
- چای را در یک محیط آرام و آرامشبخش بنوشید.
- قبل از خواب از مصرف کافئین، الکل و غذاهای سنگین خودداری کنید.
- برای کمک به خوابیدن، یک روتین خواب آرام داشته باشید.
اگر هنوز مشکل در به خواب رفتن دارید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است یک مشکل پزشکی زمینهای وجود داشته باشد که باعث بیخوابی شما میشود.
چای و عملکرد ورزشی
در اینجا برخی از فواید چای برای عملکرد ورزشی آورده شده است:
- افزایش هوشیاری و تمرکز: چای حاوی کافئین است که میتواند به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند. کافئین میتواند به بهبود عملکرد ورزشی با افزایش سرعت واکنش، زمان واکنش و قدرت کمک کند.
- کاهش خستگی: چای حاوی کافئین است که میتواند به کاهش خستگی کمک کند. کافئین میتواند به افزایش تولید گلبولهای قرمز کمک کند که میتواند به بهبود حمل و نقل اکسیژن به ماهیچهها کمک کند.
- بهبود ریکاوری: چای حاوی آنتی اکسیدانهای قوی است که میتوانند به بهبود ریکاوری کمک کنند. آنتی اکسیدانها میتوانند به کاهش التهاب و آسیب اکسیداتیو به سلولها کمک کنند.
چای در بارداری و شیردهی
در دوران بارداری و شیردهی بهتر است مصرف چای را محدود کنید یا از آن اجتناب کنید. چای حاوی کافئین است که میتواند به جنین و نوزاد آسیب برساند. کافئین میتواند از جفت عبور کند و وارد جریان خون جنین شود. این میتواند منجر به کاهش رشد جنین، وزن کم هنگام تولد و تاخیر در رشد شود. کافئین همچنین میتواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. این میتواند باعث بیخوابی، بیقراری و تحریکپذیری در نوزاد شود.
اگر باردار یا شیرده هستید، بهتر است از مصرف چای حاوی کافئین اجتناب کنید. چای گیاهی گزینه خوبی است زیرا فاقد کافئین است. با این حال، بهتر است قبل از مصرف هر گونه چای با پزشک خود صحبت کنید.
مصرف چای در کودکان و نوجوانان
چای یک نوشیدنی سالم است که میتواند برای کودکان و نوجوانان مفید باشد. چای حاوی آنتی اکسیدانها است که میتوانند به محافظت از سلولها در برابر آسیب کمک کنند. چای همچنین حاوی کافئین است که میتواند به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند.
با این حال، مصرف چای توسط کودکان و نوجوانان باید محدود شود. کافئین میتواند باعث بیخوابی، بیقراری و تحریکپذیری در کودکان و نوجوانان شود. همچنین میتواند باعث کاهش رشد و افزایش استرس شود.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده(FDA) توصیه میکند که کودکان زیر 12 سال نباید بیش از 45 میلیگرم کافئین در روز مصرف کنند. نوجوانان 12 تا 18 ساله نباید بیش از 100 میلیگرم کافئین در روز مصرف کنند.
اگر به دنبال یک نوشیدنی سالم برای کودک یا نوجوان خود هستید، چای یک گزینه خوب است. با این حال، مهم است که مصرف چای را محدود کنید و از دادن چای حاوی کافئین به کودکان زیر 12 سال خودداری کنید.
در اینجا چند نکته برای دادن چای به کودکان و نوجوانان آورده شده است:
- چای بدون کافئین را انتخاب کنید.
- چای را در حد اعتدال بدهید.
- چای را قبل از خواب به کودکان و نوجوانان ندهید.
- اگر کودک یا نوجوان شما مشکل در خواب دارد، از دادن چای به آنها خودداری کنید.
- اگر در مورد مصرف چای توسط کودک یا نوجوان خود نگران هستید، با پزشک خود صحبت کنید.
مصرف چای در افراد مسن
چای یک نوشیدنی محبوب است که میتواند برای افراد در هر سنی مفید باشد. چای حاوی آنتی اکسیدانها است که میتوانند به محافظت از سلولها در برابر آسیب کمک کنند. چای همچنین حاوی کافئین است که میتواند به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند.
برای افراد مسن، چای میتواند فواید زیادی داشته باشد، از جمله:
- بهبود سلامت قلب: چای میتواند به کاهش خطر بیماری قلبی، سکته مغزی و مرگ زودرس کمک کند.
- کاهش خطر ابتلا به سرطان: چای میتواند به کاهش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف، از جمله سرطان ریه، سرطان سینه و سرطان روده بزرگ کمک کند.
- بهبود سلامت مغز: چای میتواند به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و پارکینسون کمک کند.
- بهبود سلامت استخوانها: چای میتواند به جلوگیری از پوکی استخوان کمک کند.
- بهبود سلامت دندانها: چای میتواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند.
- بهبود سلامت پوست: چای میتواند به کاهش چین و چروک و بهبود سلامت پوست کمک کند.
- بهبود سلامت گوارش: چای میتواند به بهبود هضم و کاهش علائم سوء هاضمه کمک کند.
- بهبود سلامت کبد: چای میتواند به بهبود سلامت کبد و کاهش خطر ابتلا به بیماری کبد چرب کمک کند.
- بهبود سلامت کلی: چای میتواند به بهبود سلامت کلی و افزایش طول عمر کمک کند.
همچنین باید توجه داشت که چای حاوی کافئین است که میتواند برای افراد مسن مضر باشد. اگر مشکلی در خواب دارید، بهتر است از مصرف چای حاوی کافئین خودداری کنید.