انواع چای

بوته چای(Camellia sinensis) یک گیاه همیشه سبز است که در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری رشد می‌کند. این گیاه بومی چین است، اما اکنون در بسیاری از کشورهای دیگر از جمله هند، سریلانکا، ویتنام، اندونزی و کنیا نیز کشت می‌شود. بوته چای یک گیاه نسبتاً کوچک است که ارتفاع آن به حدود 3متر می‌رسد. برای دسترسی به برگ‌های تازه جوانه‌زده که هربار چیده می‌شوند طوری از گیاه نگهداری می‌شود که همیشه در ارتفاع حدود یک و نیم متر باشد. برگ‌های این گیاه بیضی شکل و سبز رنگ هستند. برگ‌های چای حاوی کافئین، آنتی‌اکسیدان‌ها و سایر موادمغذی هستند.

چای از برگ‌های بوته چای تهیه می‌شود. برگ‌های چای را می‌توان به روش‌های مختلفی فرآوری کرد که بسته به روش فرآوری، انواع مختلفی از چای مانند چای سیاه، چای سبز، چای سفید و چای اولانگ تولید می‌شود.

چای به دلیل طعم و خواص سلامتی آن یک نوشیدنی محبوب در سراسر جهان است.

انواع چای

چای براساس فرایند تولید، انواع مختلفی دارد که هر کدام طعم و خواص منحصر به فرد خود را دارند. برخی از محبوب‌ترین انواع چای عبارتند از:

• چای سیاه

چای سیاه یکی از محبوب‌ترین انواع چای در جهان است. چای سیاه از برگ‌های چای Camellia sinensis تهیه می‌شود که با اکسیداسیون تخمیر می‌شوند. اکسیداسیون باعث می‌شود که برگ‌های چای سیاه شوند و طعم قوی‌تری پیدا کنند. چای سیاه حاوی کافئین است و می‌تواند به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند.

 چای سیاه همچنین حاوی آنتی‌اکسیدان‌های زیادی است که می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سرطان و سایر بیماری‌ها کمک کنند. چای سیاه یک نوشیدنی خوشمزه و سالم است که می‌تواند به بهبود سلامتی شما کمک کند. اگر به دنبال یک نوشیدنی خوشمزه و سالم هستید، چای سیاه یک گزینه عالی است.

• چای سبز

چای سبز یکی از محبوب‌ترین انواع چای در جهان است. چای سبز از برگ‌های بوته چای Camellia sinensis تهیه می‌شود که به روشی خاص فرآوری می‌شوند تا اکسیداسیون حداقل شود. این فرآوری به چای سبز طعم ملایم و عطر ظریف می‌دهد. به همین دلیل این نوع چای میزان آنتی‌اکسیدان و ویتامین بیشتری نسبت به چای سیاه داشته و طعم آن تلخی کمتری نسبت به چای سیاه دارد.

چای سبز حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی قوی مانند کاتچین است که می‌توانند به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب کمک کنند. چای سبز همچنین حاوی کافئین است که می‌تواند به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند. چای سبز یک نوشیدنی سالم است که فواید زیادی برای سلامتی دارد. چای سبز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سرطان، دیابت و همچنین می‌تواند به بهبود سلامت پوست، مو و چشم کمک کند.

• چای سفید

چای سفید نوعی چای است که از جوانه‌های تازه و باز نشده گیاه چای Camellia sinensis تهیه می‌شود. این نوع چای اکسیداسیون کمی دارد و به همین دلیل طعم ملایم و عطر ظریفی دارد.

چای سفید از نظر آنتی‌اکسیدان‌ها غنی است و گفته می‌شود که فواید سلامتی مختلفی دارد، از جمله کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سرطان و دیابت. چای سفید همچنین یک منبع خوب از کافئین است و می‌تواند به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک کند.

روش تهیه‌ی چای سفید از همه‌ی انواع دیگر آن راحت‌تر است. این چای کمترین میزان اکسیداسیون را داشته و از نظر طعم و عطر بسیار دلپذیر است. بعضی اوقات برای خشک کردن این چای از جریان هوای خشک استفاده می‌شود. این نوع چای معمولاً برای تهیه‌ی دمنوش‌های ترکیبی و میوه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. بهترین نوع چای سفید از جوانه‌های «سیننسیس» به‌دست می‌آید. به همین دلیل بهترین عطر چای و مطبوع‌ترین طعم را در میان چای‌های به دست آمده از گیاه کاملیا سیننسیس دارد. بلافاصله بعد از برداشت برگ‌های تازه روئیده و جوانه‌ها، بخار یا حرارت داده می‌شوند؛ تا اکسیداسیون آن متوقف شود بعد از این مرحله برگ‌ها خشک می‌شوند.

روش فرآوری این نوع چای باعث طعم سبک و مطبوع آن می‌شود. چای سفید میزان کافئین بیشتری نسبت به چای‌های خانواده کاملیا سیننسیس دارد.

• چای اولانگ

چای اولانگ نوعی چای نیمه تخمیر شده است که از برگ‌های گیاه Camellia sinensis تهیه می‌شود. چای اولانگ به دلیل طعم و عطر منحصر به فرد خود شناخته شده است. در چین به این چای، اژدهای سیاه گفته می‌شود. خواص چای اولانگ چیزی بین چای سیاه و چای سبز است. در این چای به دلیل فرایند اکسیداسیون ۸۰ درصدی خاصی که دارد؛ بخش زیادی از آنتی‌اکسیدان‌ها از بین می‌روند. باید توجه داشت که در هر بار دم کردن برگ‌های این نوع چای طعم و عطر متفاوتی از آن به‌دست می‌آید.

این چای اکسیداسیون بالایی داشته و طعمی‌ بین چای سیاه و چای سبز دارد. می‌توانید این چای را چند بار دم کنید. با دم کردن درست این چای، هر بار طعم خوب آن به صورت واضح حس می‌شود.

چای اولانگ در چین، تایوان و برخی مناطق دیگر از جمله سریلانکا و هند تولید می‌شود. چای اولانگ را می‌توان به رو‌ش‌های مختلفی تهیه کرد، اما فرآیند کلی شامل اکسیداسیون برگ‌های چای است. مقدار اکسیداسیون می‌تواند متفاوت باشد، که منجر به طیف گسترده‌ای از طعم‌ها و عطر‌ها می‌شود. این نوع چای حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی شامل EGCG، تی‌فلاوین و دروبیگین‌هاست. این ترکیبات از بدن ما در برابر اکسیدان‌های مضر که به دلایل استرس در بدن آزاد می‌شوند محافظت می‌کند.

چای اولانگ به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌ها در آن برای قلب و عروق و سلامت مغز و اعصاب هم بسیار مناسب است.

• چای Pu-erh

چای پوئره نوعی چای تخمیر شده است که در استان یوان چین تولید می‌شود. این چای به دلیل طعم و عطر پیچیده و خاص خود شناخته شده است.

چای پوئره از برگ‌های گیاه Camellia sinensis تهیه می‌شود که به طور سنتی در سبدهای چوبی نگهداری می‌شود و به آرامی تخمیر می‌شود. این فرآیند می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد و منجر به ایجاد طعم و عطر پیچیده و خاص چای پوئره می‌شود. به نسبت سایر انواع چای گران‌تر است. در قالب تکه‌های خشک و جامد به شکل کیک و یا برگ‌های خشک فروخته می‌شود.

چای Pu-Erh قدیمی از چای Pu-Erh جوان تیره‌تر است کمی طعم چوب و مزه‌ای شبیه میوه‌جات دارد. چای Pu-Erh به دلیل کمیابی چندان مورد توجه تحقیقات قرار نگرفته است اما فواید بسیار خوبی برای بدن خواهد داشت.

• چای زرد

چای زرد نوعی چای است که از برگ‌های جوان بوته چای Camellia sinensis تهیه می‌شود که با استفاده از یک فرآیند خاص به آرامی اکسید می‌شوند. بعد از تثبیت، برگ‌های چای در پارچه‌ای پیچیده می‌شوند تا برای بار دوم اکسیداسیونی آرام اتفاق بیفتد.

سپس آنها به وسیله ذغال که به آرامی خشک می‌شوند و برای بار دیگر در نهایت، چای تثبیت می‌شود. این نوشیدنی را به عنوان یک نوشیدنی خوشبوتر و کامل می‌توان توصیف کرد .این فرآیند به چای زرد طعمی ملایم و عطر ظریف می‌دهد.

چای زرد در چین بومی است و در قرن 17 میلادی برای اولین بار تولید شد. این چای در ابتدا فقط برای امپراتور چین و خانواده‌اش قابل دسترسی بود، اما در قرن 19 میلادی برای عموم مردم در دسترس قرار گرفت.

در هزار میلی‌گرم از این چای، فقط 50 میلی‌گرم کافئین وجود دارد؛ لذا میزان کافئین چای زرد کم است. این چای سرشار از موادمغذی و آنتی‌اکسیدان است. چای زرد برای پوست مفید است. چای زرد در رفع لکه‌های پوستی، رفع علایم کهن‌سالی پوست و برطرف کردن چین و چروک تأثیر زیادی دارد. چای زرد باعث افزایش متابولیسم شده که به کاهش وزن منجر می‌شود. چربی‌های خنثی توسط چای زرد از بین می‌روند. این چای می‌تواند در سلامت دندان‌ها نقش مهمی داشته باشد. از دیابت جلوگیری می‌کند.

• چای ترش

چای ترش نوعی چای است که از گل‌های گیاه هیبیسکوس تهیه می‌شود. این چای به دلیل طعم و عطر منحصر به فرد خود شناخته شده است. چای ترش در بسیاری از کشورهای جهان از جمله آفریقا، آسیا و آمریکای جنوبی محبوب است. این چای به دلیل طعم خوشمزه و خواص سلامتی آن محبوب است.

چای ترش حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سرطان و سایر بیماری‌ها کمک کنند. چای ترش همچنین یک منبع خوب از ویتامین C است که می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. تحقیقات زیادی برروی مزایای نوشیدن چای ترش صورت گرفته و کشف کرده‌اند که از این چای می‌توان برای کاهش فشار خون، از بین بردن باکتری‌ها و حتی کمک به کاهش وزن استفاده کرد.

یک بررسی در سال 2013 گزارش داد که دوزهای بسیار بالای عصاره هیبیسکوس می‌تواند به طور بالقوه باعث آسیب کبدی شود. در همان گزارش عنوان شد که عصاره هیبیسکوس با هیدروکلروتیازید(یک داروی ادرارآور) در حیوانات و با استامینوفن در انسان تداخل دارد. طبق منابع دیگر، مصرف چای ترش برای افرادی که کلروکین(دارویی برای مالاریا) مصرف می‌کنند، خطرناک است. این دارو اثر ضد مالاریا داروهایی مانند کلروکین و کینین را کاهش می‌دهد. افراد مبتلا به دیابت یا فشار خون بالا باید هنگام مصرف چای ترش سطح قند و فشار خون خود را کنترل کنند.

• چای یرباماته

چای یرباماته(yerba mate) نوعی چای گیاهی است که از برگ‌های گیاه(Ilex paraguariensis) تهیه می‌شود. این گیاه بومی آمریکای جنوبی است و در کشورهایی مانند آرژانتین، اروگوئه، پاراگوئه و برزیل کشت می‌شود.

چای یرباماته یک نوشیدنی محبوب در آمریکای جنوبی است و به دلیل طعم و خواص سلامتی آن شناخته شده است. گفته می‌شود که این چای انرژی قهوه، سلامتی چای و خوشحالی شکلات را در یک نوشیدنی ارائه می‌دهد. آمریکاییان بومی به این چای لقب “نوشیدنی خدایان” را داده‌اند و اروپاییان از آن به عنوان “طلای سبز ایندیوس” یاد می‌کنند. نوشیدن این چای در آرژانتین یک رسم ملی است که سالانه 500 میلیون دلار هزینه دارد. بر اساس یک نظرسنجی، در 92 درصد از کل خانواده‌های آرژانتینی این چای مصرف می‌شود.

طعم چای ماته مانند چای سبز یا چای‌های گیاهی است اما حتی اگر طعم این چای را دوست ندارید ممکن است با یک‌بار خوردن آن طرفدار دائمی آن شوید. زیرا که دلیل محبوبیت ماته حال خوبی است که مصرف‌کنندگان آن بعد از نوشیدن این چای پیدا می‌کنند.

 یرباماته افزایش انرژی آرام را در بدن ما شکل می‌دهد. انرژی که یرباماته در بدن ما تولید می‌کند به صورت آرام و ملایم توصیف شده است. در مقایسه با سایر نوشیدنی‌های انرژی‌زای مورد استفاده در جهان، این چای تنها نوشیدنی است که به صورت متعادل و پایدار انرژی را در بدن ما افزایش می‌دهد. چای ماته تجربه هوشیاری و بیداری مشابه قهوه را بدون عوارض جانبی قهوه ایجاد می‌کند. به ندرت باعث مشکلات خواب یا عوارض منفی مصرف کافئین می‌شود. این چای شدیداً به افرادی که فعالیت فیزیکی یا مغزی زیاد دارند و دچار افت انرژی می‌شوند و یا مبتلایان به سندرم خستگی مزمن توصیه می‌شود. شاید به شما بگویند که چای ماته فاقد کافئین است اما این یک دروغ است. چای ماته حامل 85 میلی گرم کافئین در هر 278.8 گرم می‌باشد. این یعنی بیشتر از چای و کمتر از قهوه کافئین دارد.

چای یرباماته حاوی موادمغذی سودمند مانند تانن‌ها، مواد معدنی، کلروفیل، فلاونوئیدها و 15 اسید آمینه است. یرباماته شامل 11 پلی فنول است و قدرت آنتی‌اکسیدانی بیشتری نسبت به سایر نوشیدنی‌های چای دارد. مصرف این چای می‌تواند یک شروع بنیادی بزرگ برای رفع کمبودهای تغذیه‌ای و موادمغذی مورد نیاز بدن باشد و بعد از رفع کمبودهای بدن مواد خاصی را برای بهینه‌سازی انرژی، خواب، هضم و مزایای ارزشمند دیگر برای سلامتی به همراه داشته باشد.