روش تهیه انواع شیره

شیره یکی از قدیمی‌ترین نوشیدنی‌هایی است که تاریخچه‌ای بسیار قدیمی و پر از اسطوره‌ها و افسانه‌ها دارد. شیره به عنوان یک نوشیدنی قدیمی و پرطرفدار، در اکثر فرهنگ‌ها و کشورها که انگور تولید می‌شود، قابل پیداست. از زمان باستان، انسان‌ها از انگور برای تهیه شیره استفاده می‌کردند.

تاریخچه شیره به هزاران سال قبل، به دوران سومریان و‌ایرانیان باستان بازمی‌گردد. سومریان، یکی از باستانی‌ترین تمدن‌های شناخته شده در منطقه میان‌رودانی، معتقد بودند که شیره نوشیدنی الهی است و از خدایی به نام “نین‌خرساگ” به دست می‌آید.

در‌ایران باستان، شیره به عنوان نمادی از زندگی و خوشبختی محسوب می‌شد. شیره انگور همواره در مجالس و جشن‌ها به عنوان نمادی از زیبایی و شادابی بوده است. شیره در فرهنگ‌ایرانی جاودانگی و زندگی را نمایان می‌کند. در روزهای جشن و مراسم‌های خاص، مصرف شیره به عنوان نماد زیبایی و شادابی مورد توجه قرار می‌گرفته است.

در دوران یونان باستان، شیره نقش مهمی در آیین‌ها و مراسم مذهبی و غذایی داشت. در‌این دوران، باور بر‌این بود که شیره نوشاندنی الهی است و در مراسم‌های مختلف به عنوان قربانی استفاده می‌شد. همچنین، در افسانه‌های یونانی، خدایانی مثل دیونیسوس معروف به خدای شیره و خرگوش، شیره را به نماد میهن و نهاد سوسیال تبدیل کرده بودند.

در فرهنگ عرب، شیره نمادی از برکت و نعمت الهی است. در ادیان ابراهیمی، شیره به عنوان یک نعمت الهی ذکر شده است. همچنین، شیره در فرهنگ عرب به عنوان نمادی از مهمان‌نوازی و خوش‌آمدگویی نیز مطرح است. در فرهنگ عربستان نیز شیره در تهیه انواع غذاها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود. شیره انگور به نام “دبس” در عربستان شهرت دارد. دبس شیره خرما است که آتش ندیده باشد و به عنوان ماده‌ای اصلی در تهیه دسرها، شربت‌ها و سس‌ها به کار می‌رود.

در مناطق مدیترانه نیز شیره به عنوان یک ماده مهم در تهیه غذاها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود. به‌طور معمول، شیره خرما در‌این مناطق بسیار معروف است و به عنوان یک شیرینی طبیعی در تهیه خوراکی‌ها و دسرها استفاده می‌شود.

در فرهنگ هند، شیره به عنوان یک نوشیدنی مقدس شناخته می‌شود. در ادیان هندوئیسم و جینیسم، شیره به عنوان نمادی از پاکی و پاکسازی استفاده می‌شود و در مراسمات مذهبی و آیینی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شیره به عنوان یک میراث فرهنگی باستانی و نمادی از زندگی و خوشبختی، تا به امروز محبوبیت خود را حفظ کرده است و در بسیاری از کشورها و فرهنگ‌ها به عنوان یک نوشیدنی سنتی و محبوب محسوب می‌شود.

 روش تهیه شیره

تقریبا مراحل پخت تمام شیره‌ها یکسان می‌باشد.

• شیره انگور

تهیه شیره انگور یکی از فرایندهای پرکار و پرزحمت است که نیاز به حوصله و زمان کافی دارد. برای تهیه شیره انگور می‌توانید از انگور یا کشمش استفاده کنید. رنگ انگور و نوع انگور زیاد مهم نیست ولی مرغوبیت انگور یکی از مواردی است که باید به آن توجه کرد. هر چه انگور با کیفیت‌تر باشد شیره تهیه شده از آن خوش طعم‌تر و باکیفیت‌تر می‌شود.

روش تهیه شیره انگور در شهرهای مختلف کمی با هم اختلاف دارد و نوع  انگور مورد استفاده هم کمی متفاوت می‌باشد. بنابراین شیره بدست آمده هم کمی تفاوت دارد. مثلا شیره انگور خراسان غلیظ است و رنگ تیره دارد. شیره انگور ملایر سفت است و رنگ قهوه‌ای روشن دارد و شیره انگور شهرهای همدان و اردبیل، رقیق‌تر است و رنگ قهوه‌ای تیره دارد.

شیره انگور یکی از انواع فراورده‌های سنتی و قدیمی میوه انگور است که برای تهیه انواع شیرینی، نوشیدنی و … استفاده می‌شود.

برای تهیه شیره انگور سنتی، ابتدا انگور را ۲ تا ۳ بار شستشو دهید تا کاملاً تمیز شود. سپس آن‌ها را در آبکش قرار داده و آب اضافی را خارج کنید. سپس دانه‌های انگور را از خوشه جدا کرده و آن‌ها را درون یک مخلوط‌کن قرار دهید تا له شوند.

یک توری پارچه را روی یک کاسه یا قابلمه قرار داده و آب انگور را از طریق صافی ریخته و پوسته و هسته‌های آن جدا شوند. سپس با استفاده از توری، محتویات را فشار دهید تا تفاله‌ها کاملاً از پوسته و هسته جدا شوند.

آب انگور را در یک قابلمه مناسب ریخته و روی حرارت ملایم قرار داده و به آرامی بجوشانید. سپس خاک سفید را به تدریج بر روی آب انگور پاشید و به مدت چند دقیقه منتظر بمانید تا کف تشکیل شود.

پس از تشکیل کف، حرارت را خاموش کرده و کف را با کفگیر جدا کنید. سپس به مدت 12 ساعت، آب انگور را در دمای محیط به صورت ساکن قرار دهید تا خاک سفید ته نشین شود.

سپس با استفاده از یک توری نخی دیگر، آب انگور را صاف کرده و در قابلمه ریخته و دوباره روی حرارت قرار داده و به قوام دلخواه بجوشانید. در طول فرایند جوشاندن، کف‌های روی شیره را با کفگیر جدا کنید تا شیره صاف و یکدست شود.

پس از رسیدن به غلظت مطلوب، حرارت را خاموش کرده و اجازه دهید که شیره سرد شود. سپس آن را در ظرف شیشه‌ای بریزید و درب آن را محکم ببندید. می‌توانید شیره را در یخچال یا در محیط خنک نگهداری کنید تا از آن لذت ببرید. حتماً به گرمای محیط نگهداری دقت کنید تا شیره تغییر نکند.

• شیره خرما

برای تهیه شیره خرما، ابتدا خرماها را بشویید و هسته آن‌ها را خارج کنید. سپس خرماها را در یک قابلمه گود بریزید و روی آن آب جوش بریزید تا نیم ساعت به صورت ساکن بماند. سپس قابلمه را روی حرارت قرار داده و اجازه دهید آب به جوش بیاید.

وقتی آب به جوش آمد، شعله را کم کنید و به طور مداوم حدود 5 دقیقه بجوشانید تا خرماها نرم شوند. ادامه دهید تا خرماها کاملاً نرم شوند. سپس قابلمه را از روی حرارت بردارید و به مدت نیم ساعت دیگر در همان آب جوش قرار دهید. سپس خرماها را در صافی ریخته و با دست آرام آرام فشار دهید تا شیره جدا شده و از صافی خارج شود.

حتماً مراقب باشید که گوشت و پوست خرما از صافی رد نشود. حالا شیره را دوباره روی حرارت بگذارید تا به طور آرام آرام بجوشد و غلیظ شود. در این مدت، شیره را مدام هم بزنید تا ته نگیرد.

بهتر است از خرماهای خود شیره‌دار برای تهیه شیره استفاده کنید تا شیره بیشتری بگیرید. همچنین، حفظ کنید که شیره خرما را در محیط خشک و نسبتاً خنک و در ظروف دربسته نگهداری کنید تا تا یک سال ماندگاری داشته باشد. اگر غلظت شیره کم باشد، ممکن است کپک بزند. بنابراین، سعی کنید غلظت شیره را بالاتر ببرید.

• شیره توت

اولین نکته در تهیه شیره توت ‌این است که نباید توت‌ها شسته شوند. برای تهیه شیره توت می‌توانید هم از توت سیاه و هم توت سفید استفاده کنید.

برای تهیه شیره توت، ابتدا توت‌ها را درون قابلمه قرار داده و با شعله متوسط به مدت دو ساعت روی اجاق حرارت دهید تا پخته شوند. بعد از دو ساعت، وقتی که توت‌ها خوب پخته شدند، آن‌ها را آبکش کرده و از آب زیادی که در آن‌ها جمع شده است، خارج کنید.

سپس توت‌های پخته شده را در یک پارچه توری نازک بریزید و آن را در یک کیسه ببندید. سپس یک وسیله سنگین روی آن بگذارید تا همه شهد توت‌ها خارج شود. پس از خنک شدن، با دست فشار دهید تا شهد داخل ظرف مورد نظر بریزد و آب آن کاملاً کشیده شود.

آب به دست آمده از توت را در قابلمه بریزید و با شعله متوسط روی اجاق گاز بگذارید تا آب کشیده شده و به شیره تبدیل شود. حدود یک ساعت الی دو ساعت زمان می‌برد تا به غلظت مناسب برسد. حتماً اجازه ندهید زیاد غلیظ شود زیرا وقتی سرد شود، غلیظ‌تر و سفت‌تر خواهد شد.

شیره خنک شده را داخل بطری شیشه‌ای خشک و تمیز ریخته و در یخچال نگهداری کنید. امیدوارم از این شیره مقوی لذت ببرید.

• شیره انجیر

برای تهیه شیره انجیر، ابتدا انجیرهای کاملاً رسیده، شیرین و شیره دار را انتخاب کنید و آن‌ها را بشویید. سپس انجیرها را له کنید یا به صورت قطعه قطعه کنید. بهتر است انجیرها را با یک مخلوط‌کن کاملاً له کنید. دوبرابر حجم انجیرها، آب اضافه کرده و قابلمه را روی حرارت بگذارید. شعله را کم کنید تا با حرارت ملایم کاملاً پخته شود و له شود. در این مرحله محتوای آب و انجیر نباید غلیظ باشد تا به راحتی از صافی رد شود. در صورت نیاز مقداری آب اضافه کنید تا مایع روانی داشته باشید.

وقتی مخلوط خنک شد، آن را از صافی رد یا پارچه نخی عبور دهید تا شیره جدا شود. مطمئن شوید که گوشت و هسته‌های انجیر وارد شیره نشده باشد. شیره را مجدداً روی حرارت قرار داده و به جوش درآورید. سپس حرارت را کم کنید تا به غلظت مناسب برسد و کشدار شود.  گاهی هم بزنید تا ته نگیرد.

شیره خنک شده را در ظروف شیشه‌ای بریزید و در یخچال نگهداری کنید. این شیره باید در محیط خشک و خنک نگهداری شود تا طعم و خواص آن حفظ شود. امیدوارم این توضیحات برای شما مفید باشد.