خورش فسنجان یک خورش اصیل ایرانی
خورش فسنجان، با آن طعم ترش و شیرین و رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز، یکی از محبوب‌ترین خورش‌های ایرانی است که قدمتی دیرینه دارد. این خورش خوشمزه در سراسر ایران با تنوعی از مواد اولیه و روش‌های پخت تهیه می‌شود، اما در نهایت، راز پخت یک فسنجان مجلسی و خوشمزه در صبر و حوصله و استفاده از مواد باکیفیت خلاصه می‌شود.
تاریخچه خورش فسنجان
خورش فسنجان قدمتی دیرینه دارد و به دوران ساسانیان باز می‌گردد. در آن زمان، از گردو به عنوان چاشنی و طعم دهنده غذاها استفاده می‌شد. در کتاب‌های آشپزی دوره صفوی، دستور پخت خورش فسنجان با نام “خورش گردکان” به چشم می‌خورد. این خورش در دوره قاجار نیز محبوبیت زیادی داشت و در سفره‌های شاهان و درباریان سرو می‌شد.
فواید خورش فسنجان
- منبع غنی از امگا 3: گردو موجود در خورش فسنجان سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است که برای سلامت قلب و عروق مفید است.
- تقویت سیستم ایمنی بدن: رب انار به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان، می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
- مفید برای سلامت مغز: گردو و رب انار موجود در خورش فسنجان به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها، می‌توانند به سلامت مغز و حافظه کمک کنند.
- مفید برای سلامت گوارش: فیبر موجود در گردو می‌تواند به سلامت گوارش و هضم غذا کمک کند.
- کاهش کلسترول: گردو موجود در خورش فسنجان می‌تواند به کاهش کلسترول بد خون کمک کند.
- کنترل قند خون: رب انار موجود در خورش فسنجان می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند.
مواد لازم
- مرغ پاک شده: 1 عدد (حدود 1 تا 1.5 کیلوگرم)
- مغز گردو چرخ‌کرده: 500 گرم
- پیاز سرخ‌کرده: 3 تا 4 قاشق سوپ‌خوری
- آب انار: 3 تا 4 لیوان
- رب انار: 4 تا 5 قاشق سوپ‌خوری (اختیاری)
- شکر: به مقدار کم (در صورت ترش بودن آب انار یا رب انار)
- نمک و فلفل: به مقدار لازم
- آبلیمو ،مرغابی،زعفران ساییده شده: می‌تواند در این خورش به دلخواه جایگزین شود.
طرز تهیه
برای درست کردن یک خورش فسنجان عالی، ابتدا مرغ را تمیز می‌کنیم. (به دلخواه می‌توانید خورش فسنجان را با مرغابی نیز تهیه کنید) و به همراه پیاز که از قبل سرخ کردیم و 3 تا 4 لیوان آب و گردویی که از قبل چرخ‌کرده‌اید را با کمی نمک و فلفل در یک قابلمه مناسب بریزید. قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید؛ تا خورش به آرامی بجوشد. پس از جوش آمدن، آب انار یا رب انار را به خورش اضافه کنید. حرارت را کم کنید و اجازه دهید خورش به آرامی بجوشد و جا بیفتد. در این مدت باید مرتب خورش را هم بزنید تا ته نگیرد. در صورت ترش بودن خورش، می‌توانید کمی شکر به آن اضافه کنید. خورش باید بعد از آماده شدن کاملاً به روغن بیفتد و آب نداشته باشد. اگر مرغ پخته شد و خورش هنوز جا نیفتاده بود، مرغ را از قابلمه خارج کنید و بعد از جا افتادن خورش، دوباره به آن اضافه کنید. برای طعم و عطر بهتر، می‌توانید زعفران دم‌کرده و کمی شکر یا آبلیمو به خورش اضافه کنید. اضافه کردن آلو به خورش فسنجان سلیقه‌ای است. می‌توانید این خورش فسنجان را در کنار برنج ایرانی سرو کنید.
نکات
- می‌توانید به جای آب انار از رب انار استفاده کنید. در این صورت، 1 تا 2 لیوان آب بیشتر به خورش اضافه کنید زیرا رب انار غلیظ‌تر است و خورش به زمان بیشتری برای پخت نیاز دارد.
- برای پخت خورش فسنجان با گوشت قرمز، می‌توانید از گوشت گوساله یا گوسفند استفاده کنید.
- برای چاشنی خورش فسنجان می‌توانید از آبغوره، آبلیمو و یا سرکه نیز استفاده کنید.
- برای ته‌دیگ خورش فسنجان می‌توانید از نان لواش یا سیب‌زمینی استفاده کنید.
- خورش فسنجان را به همراه پلو زعفرانی، نان لواش و سبزی خوردن سرو کنید.
راهکارهایی برای کاهش مضرات خورش فسنجان
- مصرف متعادل: خورش فسنجان را به صورت متعادل و در وعده‌های کم مصرف کنید.
- استفاده از گوشت کم‌چرب: به جای مرغ یا گوشت پرچرب، از گوشت کم‌چرب مانند سینه مرغ یا گوشت گوساله کم‌چرب استفاده کنید.
- استفاده از گردوی کمتر: مقدار گردو را در خورش فسنجان کم کنید.
- استفاده از رب انار ملس: به جای رب انار ترش، از رب انار ملس یا ترش و شیرین استفاده کنید.
- مصرف همراه با ماست: خورش فسنجان را همراه با ماست میل کنید تا از مضرات گوارشی آن کاسته شود.
